9 Eylül 2025 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 10380 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı, vergi sisteminde önemli bir değişikliği hayata geçirdi. Büyükşehir belediyesi sınırları içinde nüfusu 30 bini geçen ilçelerde faaliyet gösteren esnaflar, Gelir Vergisi Kanunu’nun 51. maddesi kapsamında basit usul vergilendirme kapsamından çıkarıldı. 1 Ocak 2026’dan itibaren yürürlüğe girecek bu düzenleme, küçük işletmeler için yeni bir mali yük getirirken, ürün ve hizmet fiyatlarında artış beklentisi yaratıyor.
GERÇEK USUL MALİYETLERİ YÜKSELTECEK
Basit usul, esnafların kazançlarını gider belgesi sunmadan beyan etmesine olanak tanıyor ve yıllık gelir vergisi beyannamesi zorunluluğunu kaldırıyordu. Yeni düzenlemeyle bu esnaflar, gerçek usulde vergilendirilerek işletme defteri veya bilanço esasına göre defter tutmak zorunda kalacak. Bu, yılda üç geçici vergi ödemesi ve muhasebe giderlerinde artış anlamına geliyor. Küçük işletmelerin vergi yükü önemli ölçüde artarken, sınırlı kaynaklarla çalışan esnaflar için bu durum ciddi bir mali baskı oluşturacak.
ETKİLENECEK MESLEKLER HANGİLERİ?
Kararname, basit usulden çıkarılacak meslek gruplarını net bir şekilde sıraladı. Nüfusu 30 bini aşan ilçelerde şu faaliyetler gerçek usule tabi olacak:
1- Her türlü emtia imalatı yapanlar,
2- Emtia alım-satımı yapanlar (gezici perakende satış yapanlar hariç),
3- İnşaatla ilgili işlerle uğraşanlar,
4- Motorlu taşıt bakım ve onarım hizmeti verenler,
5- Lokanta ve benzeri hizmet işletmeleri,
6- Eğlence ve istirahat yerleri işletenler,
7- Şehir içi yolcu taşımacılığı yapanlar.
Bu meslekler, günlük hayatta sıkça karşılaşılan restoran, tamirci, inşaat ve taksi gibi sektörleri kapsıyor. Nüfusu 30 binin altında kalan ilçelerde ise basit usul uygulaması devam edecek.
FİYATLARA ZAM DALGASI GELEBİLİR
Ekonomistler, artan vergi ve muhasebe maliyetlerinin esnaflar tarafından ürün ve hizmet fiyatlarına yansıtılacağını belirtiyor. Lokanta yemeklerinden araç tamirine, inşaat hizmetlerinden toplu taşımaya kadar geniş bir yelpazede fiyat artışları bekleniyor.
Düzenlemenin, vergi adaletini sağlama ve kayıt dışılığı azaltma hedefiyle getirildiği ifade edilse de, küçük esnafın artan yükü piyasalarda dalgalanmalara yol açabilir. Büyükşehirlerdeki küçük işletmeler, yeni vergi sistemine uyum sağlamak için hazırlıklara başlarken, tüketiciler de olası fiyat artışlarına karşı dikkatli olmaya çağırılıyor. Bu değişiklik, hem esnaf hem de vatandaşlar için yeni bir ekonomik dönemin kapısını aralıyor.
