Günümüz dünyasında çocukların zorluklarla baş edebilme ve olumsuzluklar karşısında yılmama becerisi olan rezilyans, her zamankinden daha fazla önem taşıyor. Birçoğumuz için yeni bir kavram olsa da, Uluslararası İlişkiler Uzmanı, Çocuk Gelişimci Yazar Burcu Kolcu'ya göre bu, geleceğin yetişkinlerinde mutlaka bulunması gereken önemli bir özellik olarak belirtildi.
Rezilyans Nedir ve Neden Önemli?
Rezilyans, çocuklarda psikolojik-duygusal dayanıklılık anlamına geliyor. Kolcu, bu kavramı "zorluklar karşısında yıkılmama ve olumsuzluklar geçince eski haline dönebilme becerisi" olarak açıklıyor. Tıpkı bir bambunun rüzgarda bükülüp kırılmaması gibi, çocukların da hayatın getirdiği fırtınalar karşısında esneyebilme, uyum sağlayabilme ve yeniden ayağa kalkabilme kapasitesini ifade ediyor. Bu beceri, çocukların sadece şimdiki değil, gelecekteki yaşam kalitelerini ve başarılarını doğrudan etkiliyor.
Helikopter Ebeveynlikten Uzaklaşın: Rezilyansın İlk Adımı
Peki, çocuklar bu hayati beceriyi nasıl kazanacak? Burcu Kolcu'ya göre ilk adım, günümüzün yaygın ebeveynlik tarzlarından biri olan "helikopter ebeveynlik"ten uzaklaşmak. "Aman çocuğum zorlanmasın, aman üzülmesin, aman yorulmasın" diyerek çocukların sorumluluklarını üstlenmenin, onları hazırcılığa alıştırdığını ve psikolojik dayanıklılıklarını engellediğini belirtiyor. Çocukların güçlü bir zeminde kendi ayakları üzerinde ilerlemesi, ebeveynlerin bilinçli tutumlarıyla mümkün.
Rezilyansı Geliştiren Temel Stratejiler
Kolcu, çocuklarda rezilyansı geliştirmek için ebeveynlere önemli ipuçları sunuyor:
Model Olma Becerisi: Ebeveynlerin birer ayna olduğunu ve kendi davranışlarının çocuklara doğrudan yansıyacağını unutmamak gerekiyor. Zorluklar karşısındaki duruşunuz, çocuğunuza ilham verecektir.
Koşulsuz Sevgi ve Kabul: Çocuklara her durumda sevildiklerini, yanlarında olunduğunu ve koşulsuz kabul edildiklerini hissettirmek, onların temel güven duygusunu pekiştirir.
Hata Yapma Fırsatı: Hata yapmanın, çocuk için harika bir öğrenme fırsatı olduğunu kabul etmek önemli. "Bir musibet bin nasihatten iyidir" felsefesiyle, olumlu ve olumsuz tecrübelerin çocuğun hayatına büyük katkı sağlayacağını ve onu güçlendireceğini vurguluyor.
Farkındalık ve Olumlu Bakış Açısı: Çocuğa, kötü sonuçların bir yıkım değil, bir öğreti olduğuna inandırmak gerekiyor. Şikayet etmek yerine, "Bu bana ne kattı?", "Hikmeti neydi?" gibi sorularla sorgulamayı öğretmek, bakış açısını olumlu yönde güçlendirir.
Kendini Tanıma ve Bireysel Sorumluluk: Çocukların kendilerini iyi tanımalarını sağlamak, yapmaktan mutlu oldukları aktivitelere yönlendirmek ve onlara bireysel sorumluluklar vermek, rezilyansı destekler.
Duygu Kontrolü ve Problem Çözme: Sevilen ve onaylanan her çocuk daha dayanıklı olacaktır. Problemlerini çözebilmeleri için zaman tanımak ve ihtiyaç duyduklarında yol göstermek, duygularını kontrol edebilmeyi öğrenmelerine yardımcı olur.
Kazanma ve Kaybetme Fırsatı: Oyunlar aracılığıyla dahi olsa, çocuklara kazanma ve kaybetme deneyimini yaşatmak önemli. Her zaman kazanmanın mutlu etmediğini, bazen geride kalmayı da öğrenmeleri gerektiğini belirtiyor.
Burcu Kolcu'nun bu değerli görüşleri, çocukların gelecekteki zorluklara karşı donanımlı, güçlü ve mutlu bireyler olarak yetişmesi için ebeveynlere yol gösterici nitelikte. Rezilyansı önemseyerek atılacak her adım, çocukların hayat boyu sürecek sağlam bir zemine sahip olmalarını sağlayacaktır.
