Sayın okurlar bu hafta sizlere Kafkas Kartalı Şeyh Şamil'i anlatmaya çalışacağım. Öncelikle Şeyh Şamil hakkında şunları ifade etmek istiyorum; Şeyh Şamil Çarlık Rusya'ya karşı Müslümanların direnişinin temsilcisi ve savunucusu olmuştur. Kendisi Ruslara ve kendini çar’a satmış Müslümanlarla çok mücadele vermiştir. Bu cümleme delil olarak şu vakayı anlatmayı gerek duyuyorum: Şeyh Şamil geçici olarak ikamet ettiği bir köyde Şeyh Şamil, sabah namazına camiye giderken caminin yakınında bir grup sarhoş ateş yakıp, davul çalıp, şarkı söylüyorlardı. Ancak Şamil ile istihza (alay) ediyormuş gibi, sesini yükseldikçe yükseltiyor:
“İçelim, eğlenelim. Neşelenelim, müritlerin sözlerine ehemmiyet vermeyelim. Onlara hakaret edelim” diye tutturduğu nakaratı mütemadiyen tekrar ediyordu.
Şeyh Şamil, dayanamamıştı. Kamasını çekerek :
“Ahlaksızlar! Bu sözlerden maksadınız nedir? Müritlere hakaret etmeye, nasıl cesaret ederseniz” diye bağırarak, bu sarhoş güruhunun ortasına atılmıştı. Sarhoşlar, bir anda dağılmışlar, kaçmaya başlamışlardı. Şamil orada bıraktıkları davulun derisini eline ki kama ile yarmış, kasnağını kaçanların arkasında fırlatmıştır. Kaçanlar doğruca köyün kadısına gitmişler ve şekilde şikayette bulunmuşlardır:
“ Mübarek Ramazan ayında sahur ilan etmek için sizin emrinizle yapılmış olan davulu Şamil parçaladı” diye şikayet etmişlerdi. Kadıda kavuğu bastırınca, doğru köyün Çarlık yetkilisinin evine gitmiş ve Şamil’i şikayet etmiştir.
Ne demek anlıyor musunuz?
Sayın okurlar kadı kendi görevini yapmadığı gibi olayı incelemeden canını Müslümanlar için ortaya koyan salih bir mücahidi, karşısında mücadele verdiği çar yetkilisine şikayet ediyor. Ne elem verici. Şeyh Şamil’in manevi kuvveti kadar, bileği de kuvvetliydi. Göğüs göğse çatışmadan çıktıktan sonra göğsünden derin bir süngü yarası almasına rağmen. Mürşitlerin en büyük düşmanlarından ve çarlığın casuslarından Ulu Han’ı Şamil yaralı olmasına rağmen tek kılıç darbesi ile sol omzundan çapraz şekilde kılıç darbesi ile sağ tarafından kaburga kemiklerine kadar ikiye ayırıvermiştir .
Şeyh Şamilin hayatına gelirsek; Dağıstan’ın Gimri köyünde dünyaya geldi. Babası Avarlardan Muhammed, annesi Avar beylerinden Pir Budak’ın kızı Bahu Mesedu’dur. Doğduğunda kendisine dedesinin adı Ali’nin adı verilmiştir. Ancak sürekli hasta olduğundan ad değiştirmenin iyi geleceğine dair inancın etkisiyle ailesi adını Şamil olarak değiştirdi. Kısa bir süre sonra iyileşti. İlk eğitimini dayısından aldı. Ardından arkadaşı Molla Muhammed ile birlikte Harakinili Said ve ileride kayınpederi olacak olan Nakşi Şeyhi Cemaleddin Gazi –kumuki’den dini ilimleri tahsil etti. Yirmi yaşlarında ileri bir seviyeye ulaştı. Kuzey Kafkasya Müslümanların 18. yüzyılın sonlarında Ruslara karşı başlattıkları, Rusların müridizim politikasına karşı, kendilerinin Gazavat adını verdikleri direniş hareketin lideri İmam Mansur’un ölümünden sonra uzun yıllar liderden mahrum kalmıştı. Nakşibendi –Halidi Şeyhi İsmail Şirvaniye intisap aldıktan sonra 1823‘te Dağıstan’a dönen Şeyh Şami’in arkadaşı Molla Muhammed 1829‘da Gazavat liderliğinin lideri seçildi. Göreve Kafkasya halklarını Ruslara karşı cihada davet eden bildiri yayınlayarak başladı. Şeyh Şamil imam ve gazi unvanıyla anılan Molla Muhammed‘in en önemli yardımcısı oldu. Burada şundan bahsetmek istiyorum. Gazi Muhammed e yardımcı olarak gözüken ancak ona ihanet eden birisinden bahsetmek istiyorum: Gazi Muhammed Rusların zulmünden Hasan Hüseyin Molla adında bir alimi kurtarmıştır. Kendisine görev olarak çeçen köylerini gezerek cihadın farz ve fazileti hakkında vaaz vermesini emretmişti. Hasan Hüseyin Molla çeçen köyleri ile irtibat kesildiği zaman kendisinden haber alınamamıştır. Kazakların elinden kurtulan iki çeçene Gazi Muhammed, Mollayı sorduğu zaman çeçenler kendisine “öldürdük” demişlerdi. Gazi sebebini sorunca “Çünkü siz bu tarafa avdet(döndükten) ettikten sonra o adamda Çar’ın kumandan ve zabitleriyle birleşti. Bizde yakalayıp öldürdük” diye cevap vermişlerdir. Gazi Muhammed cihad uğrunda büyük çaba sarf etmiştir ve davayı Şeyh Şamile miras bırakmıştır. Haftaya Şeyh Şamil’in mücadelesini ALLAH izin verirse anlatmaya çalışacağım…